Utrata uprawnień z tytułu rękojmi

Przepisy Kodeksu cywilnego nie nakładają na kupującego zasadniczo żadnych obowiązkowych aktów staranności związanych z odbiorem czy też weryfikacją stanu technicznego samochodu.

Inaczej jest natomiast w przypadku obrotu profesjonalnego, czyli sytuacji, w której zarówno Sprzedawca jak i Kupujący są przedsiębiorcami.

Tym samym utrata uprawnień nie dotyczy sytuacji, w której chociażby jedna ze stron umowy sprzedaży ma status osoby fizycznej.

W tym przypadku to na Kupującym ciążą dwa obowiązki:

1. Zbadanie auta (zbadanie stanu technicznego pojazdu)
2. Niezwłoczne powiadomienie sprzedawcy o wadzie pojazdu;

Obowiązek zbadania rzeczy i powiadomienia sprzedawcy o wykryciu wady nie dotyczy wad prawnych, kodeks cywilny nie nakłada bowiem na kupującego obowiązku badania stanu prawnego pojazdu.

Kupującego będącego przedsiębiorcą obciąża obowiązek zbadania pojazdu w czasie i w sposób, które są przyjęte przy rzeczach tego rodzaju.

W mojej ocenie do katalogu wskazanego obowiązku możemy zaliczyć:

• odbycie jazdy próbnej pojazdu;
• weryfikacja pojazdu na stacji kontroli pojazdów
• organoleptyczne oględziny pojazdu.

To tylko przykładowy katalog czynności. W procesie sądowym, Sąd indywidulnie będzie rozpatrywać czy i jakie obowiązki, w tym zakresie zostały wykonane przez Kupującego, który miał status przedsiębiorcy.

Drugim obowiązkiem kupującego jest zawiadomienie sprzedawcy o wadzie.

Zawiadomienie powinno nastąpić niezwłocznie po wykryciu wady – w trakcie badania pojazdu, bezpośrednio po jego zakończeniu albo później, jeżeli wada ujawniła się po zbadaniu auta. Zawiadomienie „niezwłoczne” oznacza zawiadomienie bez zbędnej zwłoki, a zachowanie tego terminu powinno być badane przez sąd w okolicznościach danej sprawy na podstawie dowodów zachowania terminu wskazanych przez kupującego.

Zawiadomienie sprzedawcy może nastąpić w dowolny sposób, chyba że strony ustaliły co innego w treści umowy. Do zachowania terminu wystarczy, aby kupujący przed jego upływem wysłał zawiadomienie do sprzedawcy (teoria wysłania). Nie jest zatem konieczne w kontekście zachowania terminu, aby zawiadomienie do sprzedawcy dotarło w taki sposób, by ten mógł się z nim zapoznać.

Zawiadomienie może być wysłane w dowolny sposób, nie tylko pocztą, ale również pocztą elektroniczną lub podobnym środkiem komunikacji na odległość

Zawiadomienie powinno opisywać wady stwierdzone w pojeździe przez kupującego. Zawiadomienie o wadach nie jest (nie musi być) równoznaczne ze sformułowaniem żądania w ramach przysługujących kupującemu uprawnień z tytułu rękojmi. Sformułowanie np. żądania usunięcia wad czy złożenia oświadczenia o obniżeniu ceny, czy oświadczenia o odstąpieniu od umowy może nastąpić później.

Utrata uprawnień z tytułu rękojmi – w razie zaniechania wykonania przewidzianych w tym przepisie aktów staranności – ma charakter bezwzględny.

W razie stwierdzenia wad rzeczy kupujący może ewentualnie dochodzić naprawienia szkody na zasadach ogólnych, na podstawie art. 471 KC związanego z nienależytym wykonaniem umowy przez Sprzedawcę.

Tomasz Jaworski 

Radca prawny

tel. 660-706-587

jaworski@kancelariajaworski.eu