Prawo do zatrzymania samochodu po odstąpieniu od umowy
6 stycznia, 2024Utrata uprawnień z tytułu rękojmi
8 stycznia, 2024Często w umowach sprzedaży samochodu możemy znaleźć zapis mówiący o wyłączeniu odpowiedzialności sprzedawcy za wady, z tytułu rękojmi. Niestety bardzo często kupujący nie czytają dokładnie umowy dokonując transakcji zakupu samochodu. Dopiero, gdy po jakimś czasie ujawnią się wady samochodu, sięgają do umowy, dogłębnie ją analizując. Wówczas widząc zapis mówiący o wyłączeniu rękojmi pozostają w przekonaniu, że sprzedawca jest całkowicie zwolniony z odpowiedzialności. Jest to jednak myślenie błędne, bowiem zapis o wyłączeniu rękojmi wcale nie oznacza, że sprzedawca jest całkowicie zwolniony z odpowiedzialności.
Pojęcie wyłączenia rękojmi uregulowane zostało w art. 558 kodeksu cywilnego zgodnie z którym, „strony umowy sprzedaży mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Jeżeli kupującym jest konsument, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych. Jednocześnie ustawodawca zastrzega, że ograniczenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest bezskuteczne, jeżeli sprzedawca zataił podstępnie wadę przed kupującym.”
Dla przypomnienia konsumentem jest osoba fizyczna dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową, tzw. zakup prywatny.
Natomiast przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą. Przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Zatem jeżeli kupimy samochód z wadami jako konsument od osoby, która prowadzi działalność gospodarczą w zakresie np. handlu pojazdami używanymi, to wyłączenie rękojmi jest bezskuteczne. Jeżeli kupimy samochód używany jako konsument od osoby prawnej np. spółki z o.o. wyłączenie rękojmie będzie również bezskuteczne.
Natomiast jeżeli kupujemy samochód jako osoba fizyczna dokonująca tzw. zakupu prywatnego od innej osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej w branży motoryzacyjnej, to nie jesteśmy już konsumentem w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego i przepisy o wyłączeniu rękojmi nie będą miały zastosowania.
Przy wyłączeniu rękojmi istotnym jest zatem status sprzedawcy przy umowie sprzedaży. Prywatny sprzedawca, który nie jest przedsiębiorcą, może zgodnie z prawem wyłączyć rękojmie w całości a także ją skrócić czy też ograniczyć.
Aby wyłączyć rękojmię w sprzedaży prywatnej, należy tego dokonać za obopólną zgodą stron. Najlepszym sposobem jest dopisanie w umowie sprzedaży klauzuli o treści: „Rękojmia za wady fizyczne zostaje niniejszym wyłączona/nie ma zastosowania”. Zarówno kupujący jak i sprzedający muszą złożyć podpis na takiej umowie w sposób niebudzący wątpliwości.
Na koniec pamiętajmy, że wyłączenie rękojmi jest zawsze bezskuteczne, gdy sprzedawca podstępnie zataił wadę.
Czym jest podstępne zatajenie wady?
Zgodnie z orzecznictwem sądowym podstępne zatajenie wady wady to m.in.:
- „… takie umyślne działanie sprzedawcy, które ma na celu utrudnienie wykrycia wady przez kupującego. Będzie to zatem np. ukrycie lub zamaskowanie wadliwości, a co najmniej sytuacja, w której sprzedawca, wiedząc o istnieniu wady, nie poinformował o niej kupującego”.
- „Przede wszystkim z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku umyślnego ukrycia wady”.
- „Podstępne zatajenie wymaga umyślności, działania sprzedawcy, które może przejawiać się w maskowaniu wady lub udzielaniu kupującemu zapewnienia”.
.Wyłączenie rękojmi w takiej sytuacji jest bezskuteczne. Pamiętajmy, też że jeżeli w wyniku podstępnie ukrytej wady ponieśliśmy szkodę, to możemy dochodzić jej naprawienia.
Jeżeli masz wątpliwości dotyczące skuteczności wyłączenia odpowiedzialności z tytułu rękojmi napisz lub zadzwoń do mnie.
Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Jaworski
tel. 660-706-587
e-mai.: jaworski@kancelariajaworski.eu