Rękojmia a gwarancja - 3 kluczowe różnice, skutki prawne + case study

Rękojmia i gwarancja to dwie różne podstawy prawne odpowiedzialności sprzedawcy, które pozwalają kupującym realizować roszczenia z tytułu różnych wad pojazdu. Na początek kilka faktów - w tym prawnych:) 

Ja nazywam się Tomek Jaworski i jestem radcą prawnym specjalizującym się w prawie MOTORYZACYJNYM i jestem właścicielem Kancelarii Radcy Prawnego Tomasz Jaworski. Kilka tygodni temu zacząłem z kanałem na You Tubie Prawnik W Samochodzie (spojrzyj na niego proszę łaskawszym wzrokiem - bo jestem tylko prawnikiem :) Co do naszego tematu - uwierz mi, gdyby wszyscy z moich dotychczasowych klientów posiadali choć tą wiedzę, z tego artykułu - połowa z nich zaoszczędziłaby nie myląc pojęć a co za tym idzie - wybierając właściwe dla siebie rozwiązanie. Ale od początku.

Gwarancja została uregulowana w art. 577 i n. Kodeksu Cywilnego w sposób jednoznaczny a jej treść ustalana jest w tzw. regulaminie, nazywanym często ogólnymi warunkami gwarancji. Treść regulaminu ustala jednostronnie podmiot udzielający gwarancji. Gwarancja jest formą zabezpieczenia, która może być stosowana między przedsiębiorcą a konsumentem i przedsiębiorcą a przedsiębiorcą. Rękojmia natomiast jest podstawą odpowiedzialności sprzedawcy, która daje możliwość kupującemu wystąpienia z roszczeniami związanymi z ujawnionymi wadami pojazdu. Kupujący będący konsumentem będzie miał możliwość żądania obniżenia ceny, żądania naprawy, żądania wymiany pojazdu na inny wolny od wad czy też żądania zwrotu zapłaconej ceny w przypadku odstąpienia od umowy.

Pierwsza różnica między rękojmią a gwarancją jest taka, że uprawnienia z rękojmi przysługują Ci z tytułu przepisów zawartych w Kodeksie Cywilnym, zaś prawa z gwarancji są regulowane umową i z góry narzucane przez gwaranta. 

Abyś lepiej zrozumiał - opowiem Ci historię jednej z moich klientek. Pani Iwona kupiła sobie niewielkie autko - używanego volkswagena - którym zamierzała dojeżdżać do pracy do 30 km od domu -nic więcej. Żadnych tras w Polskę, eksploatacji silnika ponad miarę i tym podobnych rzeczy. To miał być po prostu solidny środek lokomocji do zabezpieczenia potrzeb logistycznych do 30 km od domu, jako 3 auto w rodzinie przez minimum kolejne 2 lata. Samochód kupiła od serwisu samochodowego i kosztował ją niecałe 25 tysięcy złotych. Elementem wartym uwagi było to, że auto posiadało jeszcze roczną gwarancję serwisu wiec czuła się już zupełnie bezpiecznie. Oczywiście, dokonała przed zakupem oględzin wraz z zaznajomionym mechanikiem, który potwierdził jej, iż na dzień zakupu stan samochodu zgadza się z opisem zamieszonym w ofercie i z tym, co w toku oględzin mówi sprzedawca. Radość z posiadanego auta trwała jednak nieco ponad 2 miesiące aż do moment, kiedy to auto któregoś zimowego dnia po prostu odmówiło współpracy. Znajomy mechanik powiedział jej, iż auto ma wadę silnika, która „prawdopodobnie” istniała już w trakcie sprzedaży i że najlepiej zrobi, jak od razu skontaktuje się ze sprzedawcą, gdyż ten jego zdaniem powinien pokryć koszty jego napraw, które mechanik wycenił na około 3 tysiące złotych.

Jaka była reakcja sprzedawcy? Po tym, jak Pani Iwona od razu zgłosiła - telefonicznie - sprzedawcy problem z autem - ku swojemu zdziwieniu usłyszała, że w tym przypadku nie przysługuje jej dochodzenie roszczenia z tytułu gwarancji oraz rękojmi bo auto nie posiadało wad ukrytych i było zgodne z opisem, co sama potwierdziła . Pani, z którą rozmawiała powiedziała, że do nie oddzwoni ale przez kolejne 3 dni Pani Iwona nie otrzymała żadnej informacji z salonu. Zaniepokojona postanowiła zgłosić się do mnie po poradę, gdyż nie wiedziała co w obecnej sytuacji robić. Przyszła do mnie z takimi o to pytaniami:

- czy powinna auto sama zacząć naprawiać i żądać potem zwrotu kosztów naprawy?
- czy powinna auto odstawić do serwisu żądając naprawy?
- czy może mogłaby jeszcze odstąpić od umowy żądając zwrotu zapłaconej kwoty?
- i czy należy jej się auto zastępcze, bo problem z dojazdem do pracy jest dla niej uciążliwy?

Fakt jest taki, że zarówno w ramach gwarancji, jaki rękojmi Pani Iwona ma prawo do wszczęcia skutecznych prawnie działań ale pytanie w ramach których, o co może występować? Opowiadając na TO pytanie - dochodzimy do różnicy numer dwa między Rękojmią a Gwarancją. Otóż, 

Gwarancja niemal zawsze umożliwia wyłącznie naprawę pojazdu lub wymianę wadliwej części, zaś rękojmia stwarza możliwość rozwiązania umowy, żądania obniżenia ceny zakupu pojazdu lub żądania wymiany pojazdu. 

Jednym słowem gwarancja nie obejmuje wad prawnych tylko wady wyłącznie fizyczne zaś rękojmia owszem - i prawne i fizyczne. W przypadku Pani Iwony – opcji na początku sprawy do wyboru było kilka. Mogła zarówno oddać sprzedawcy auto do naprawy w ramach gwarancji, niemniej jednak Sprzedawca początkowo odmówił naprawy auta w ramach gwarancji jak i żądać w przypadku naprawienia auta, zwrotu poniesionych kosztów naprawy w ramach rękojmi. Biorąc pod uwagę fakt, że prawdopodobne roszczenie zwrotu kosztów naprawy wiązałoby się z dłuższymi negocjacjami a nawet i z procesem sądowym - doradziłem klientce zupełnie inne wyjście. Otóż, jako jej pełnomocnik wezwałem sprzedawcę do zapłaty z tytułu obniżenia ceny pojazdu, na podstawie przepisów rękojmi, które gwarantowała jej umowa sprzedaży zawarta pomiędzy sprzedawcą a konsumentem. Zważywszy na fakt, że zdiagnozowana przez mechanika wada silnika wymuszała na mojej klientce konieczność inwestycji (chciała móc jak najszybciej jeździć SWOIM autem do pracy) na wysokim poziomie 3500 zł - uznałem, że to rozwiązanie spowoduje po stronie sprzedawcy zarówno szybką reakcję, jak i chęć porozumienia się a wówczas Pani Iwona otrzyma szansę na wynegocjowanie dla siebie ewentualnych, korzystnych warunków naprawy. Jeżeli w tym miejscu  - już wiesz, ze chciałbyś zasięgnąć mojej pełnej porady prawnej oraz otrzymać gotowe narzędzie do zastosowania - skorzystaj z Video Porady Online Rękojmia Czy Gwarancja. 

Spędziłem już setki godzin na podobnych rozmowach ze sprzedawcami aut reprezentując klienta - w podobnych sprawach i wiedziałem, że wybranie jednego z najbardziej dotkliwego dla sprzedawcy roszczenia zmobilizuje go do większej empatii w stosunku do problemu mojej klientki i co za tym idzie - do lepszej oferty na rozwiązanie jej problemu.I nie myliłem się, gdyż Pani Iwona otrzymała od sprzedawcy auto zastępcze na czas naprawy zepsutego pojazdu, którą zobowiązał się dokonać we własnym zakresie. Pamiętaj więc, że pierwsze możliwe rozwiązania nie zawsze mogą okazać się dla Ciebie najlepsze. Powinieneś na każdy ewentualny konflikt spojrzeć szerzej i zacząć od rozwiązań, które mają szansę  - w obecnym punkcie, jakim stoi sprawa -zmobilizować drugą stronę do rozmowy najszybciej jak to możliwe- czyli od zaraz.

Trzecią różnicą pomiędzy rękojmią a gwarancją jest podstawa prawna obu zabezpieczeń oraz związane z nią skutki pod kątem czasu ich obowiązywania. 

Z racji tego, że rękojmia przyznawana jest z mocy prawa okres jej trwania jest ograniczony przepisami Kodeksu Cywilnego, dokładnie art. 568 § 1. Zgodnie z nim c: „sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat. Jeżeli kupującym jest konsument a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu”. Jednym słowem - rękojmia jest tą formą zabezpieczenia, która po prostu Ci się należy.


Jeżeli chodzi zaś o gwarancję to czas jej trwania jest umowny. Zależy od tego, jak określi go Gwarant, czyli podmiot udzielający gwarancji, w tym na przykład producent auta. Z reguły sprzedawcy aut używanych proponują różne okresy trwania ochrony gwarancyjnej auta, uzależniając je od daty produkcji, realizowanego przebiegu czy ponoszonych średnio kosztów napraw przy przekroczeniu przez auto np 3 lub 5 lat. Jednak zazwyczaj gwarancja obejmuje 2 lata lub rok - co sugerowałbym próbować zwiększać, jeżeli akurat tak będzie w przypadku Waszego samochodu. To, o czym warto jeszcze wspomnieć to fakt, iż realizując roszczenie w ramach rękojmi - jej tryb czasowy nie zostaje przerwany, zaś w chwili uruchomienia naprawy gwarancyjnej - jej bieg po wydaniu ponownie auta do właściciela biegnie od nowa. 

Pamiętaj, że obie formy zabezpieczenia nie wykluczają się wzajemnie więc możesz je stosować w obrębie jednej umowy kupna auta. Mówi o tym art. 579 § 1 i 2 k.c. tj. „kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji, zaś wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi”. 

Poniżej możesz również obejrzeć to, co piszę na blogu. Zapraszam na kanał Prawnik W Samochodzie na film pod tym samym tytułem - link poniżej. Chętnie poczytam Twój komentarz odnośnie tego, jak Ty poradziłeś sobie z problemem wady w samochodzie. 

Być może w tej chwili potrzebowałbyś  - przy mojej asyście - dokładnie przeanalizować swoją sprawę i wybrać dla siebie optymalne rozwiązanie. Jeżeli tak, to zapraszam do skorzystania z Porady Rękojmia Czy Gwarancja. Video tutorial + gotowe do zastosowania 3 warianty pism prawnych spełnią Twoje dzisiejsze oczekiwania za ułamek ofertowej ceny spotkania ze mną. 

Tomasz Jaworski

Radca Prawny