Rękojmia przy sprzedaży samochodów używanych
Panie Mecenasie czy ta rękojmia obejmuje również sprzedaż aut używanych?
Bardzo często spotykam się z takim pytaniem.
Odpowiedź na to pytanie co do zasady jest twierdząca.
Niemniej jednak jak to zwykle bywa są wyjątki, o których poniżej.
Zanim jednak wskażę na wyjątki od zasady przypomnę, iż kupujący będzie uprawniony do dochodzenia swoich praw z rękojmi przy sprzedaży jeżeli zostaną spełnione łącznie cztery przesłanki:
1) samochód ma wadę,
2) wada nie jest efektem zwykłej, przeciętnej eksploatacji pojazdu lub jej istnienie pozostaje wbrew wcześniejszym zapewnieniom sprzedawcy,
3) kupujący nie wiedział o wadzie w momencie dokonywania zakupu pojazdu
4) wada lub jej przyczyna istniała w pojeździe w momencie jego sprzedaży
Zatem kiedy sprzedawca nie będzie ponosić odpowiedzialności z tytułu rękojmi przy sprzedaży pojazdu używanego ?
1. Samochód nie miał wady
2. Usterka w pojeździe wynikała ze zwykłej przeciętnej eksploatacji pojazdu
3. Kupujący wiedział o wadzie w momencie dokonywania zakupu auta;
4. Wada lub jej przyczyna nie istniała w pojeździe w momencie sprzedaży
W tym artykule skoncentruje się na pkt 2) czyli wadzie pojazdu wynikającej ze zwykłej przeciętnej eksploatacji pojazdu
W wielu przypadkach roszczenia kupujących są niezasadne.
Kupujący bowiem w mylnym przekonaniu podnoszą roszczenia z tytułu rękojmi wskazują na wady pojazdu, które są wadami eksploatacyjnymi, a więc wadami, które występują w pojazdach wieloletnich, często ze znacznym przebiegiem. Kupujący sądzą, że każda wada, która wystąpi po zakupie pojazdu będzie stanowiła podstawę do zasadnych roszczeń w stosunku do Sprzedawcy.
Przede wszystkim należy jasno i wyraźnie wskazać, że Sprzedawca nie odpowiada z tytułu rękojmi w przypadku kiedy wada pojazdu była wadą eksploatacyjną, będącą efektem zwykłej czy przeciętnej eksploatacji pojazdu.
W licznych orzeczeniach Sąd Najwyższy zajmuje następujące stanowisko:
,,Kupno używanej rzeczy zawsze pociąga za sobą niebezpieczeństwo, że rzecz nie odpowiada oczekiwaniom. Upływ czasu i używanie rzeczy, nawet zgodne z jej przeznaczeniem, mogą mieć wpływ na powstanie wad rzeczy, przy czym ich stopień może być różny. W konsekwencji nie ma podstaw do przyjmowania odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady związane z upływem czasu używania. Dotyczy to zwłaszcza rzeczy o wysokim stopniu złożoności, do których należy samochód. Czas używania samochodu pozwala przyjąć pewien przeciętny stopień zużycia, ale stopień ten może wykazywać odstępstwa, i to w obu kierunkach.
Może się bowiem okazać, iż samochód jest bardzo zużyty, w czym tkwi ryzyko kupującego, lub też zużycie samochodu jest mniejsze od przewidywanego, w czym można się dopatrzyć szkody sprzedawcy. W przypadku pierwszej z wymienionych ewentualności sprzedawca jest zawsze zwolniony od odpowiedzialności, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy (art. 557 § 1 k.c.) W przypadku nabycia rzeczy używanej kupujący powinien przewidzieć, że nawet normalne zużycie rzeczy zawsze zmniejsza jej wartość.
Ryzyko wystąpienia wad związanych z normalnym zużyciem rzeczy jest rekompensowane poprzez zaoferowanie przez sprzedawcę niższej ceny. Najbardziej bowiem prawidłowa eksploatacja rzeczy zawsze powoduje zmniejszenie jej wartości lub użyteczności, zwiększając w realny sposób niebezpieczeństwo awarii będącej normalnym następstwem takiej eksploatacji".
W jednej ze spraw dotyczących wady pojazdu używanego Sąd zajął następujące stanowisko: powód zakupił pojazd 20 letni z przebiegiem 350 tys km. Dlatego oczywistym jest, iż w takim pojeździe wystąpią prędzej czy później wady eksploatacyjne. Sąd dodał, iż trzeba włączyć myślenie przy zakupie takiego auta I należy mieć dużą dozę świadomości związanej z kosztami, które będzie generować taki pojazd. W takim przypadku sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności z tytułu rękojmi.
Pamiętajmy zatem, iż w pierwszej kolejności weryfikujmy wadę, na którą powołuje się kupujący. W tym zakresie możemy skorzystać z pomocy serwisu naprawy aut czy też możemy skorzystać z wiedzy rzeczoznawcy samochodowego.
Niemniej jednak w toku procesu najczęściej na pytanie dotyczące charakteru wady pojazdu będzie musiał odpowiedzieć biegły sądowy z zakresu techniki samochodowej czy motoryzacji.
